ΚΥΡΙΑΚΗ (15^Η ) ΛΟΥΚΑ

(ΤΕΛΩΝΟΥ ΖΑΚΧΑΙΟΥ )

Στην πολύβοη, εμπορικά αναπτυγμένη , και πολυάνθρωπη πόλη της Ιεριχούς, είχε έδρα και κατοικία  ένας πλούσιος άνθρωπος, και στο επάγγελμα Τελώνης, το όνομα αυτού Ζακχαίος.  Ήταν γνωστός για το αξίωμά του και τον πλούτο πού είχε δημιουργήσει, χρησιμοποιώντας προφανώς κάθε μη έντιμο μέσο. Χάρις σε αυτόν πλούτο, και την κοινωνική του θέση, ήταν ζηλευτός από πολλούς μέσα στην πόλη και φυσικά τον θεωρούσαν ευτυχισμένο. Ωστόσο όλα αυτά τά πλούτη δεν του προσέφεραν την ευτυχία πού ο ίδιος ποθούσε.

Είχε ακούσει για τον Ιησού και πληροφορήθηκε ότι περνούσε από την πόλη. Κάτι μέσα του τού έλεγε, ότι, κοντά στον Ιησού Χριστό, θα εύρισκε την εκπλήρωση του ζωηρού πόθου του, και «εζήτει ιδείν τον Ιησούν τις εστί;» Αυτή ή πίστη, και ή εσωτερική ανάγκη του, τον κάνει εφευρετικό.  Λόγω, τού μικρού του ύψους, και αψηφώντας τά σχόλια των συμπολιτών του, για την πράξη του, ανέβηκε σε ένα δέντρο (συκομουριά) και περίμενε.

Ο Παντογνώστης Κύριος, όμως, τον διέκρινε μέσα από το πλήθος. Είδε τήν αγαθή του διάθεση και τον καλεί κοντά του, λέγοντας του: «Ζακχαίε, κατάβηθι¨σήμερον γάρ εν τώ οίκω σου δεί με μείναι», δηλαδή «Ζακχαίε, κατέβα τώρα από το δέντρο, γιατί σήμερα πρέπει (είναι αναγκαίο) να μείνω στο δικό σου σπίτι». Η χαρά του Ζακχαίου απερίγραπτη, ήθελε μονάχα να τον δεί, και αξιώνεται να έχη την μεγάλη τιμή να φιλοξενήσει τον Κύριο, στο ίδιο του τό σπίτι. Οι Φαρισσαίοι όμως, εγόγγυζαν, δυσανασχετούσαν, για την περίπτωση τής παραμονής του Κυρίου, σε αμαρτωλό σπίτι. Ο Ζακχαίος, από την μία, για να τους διαψεύση και από την άλλη για να δικαιώσει τον Κύριο, με σταθερή και γεμάτη σιγουριά φωνή του, τού λέει: «Κύριε τά μισά από τά υπάρχοντά μου, τά διανέμω στους φτωχούς. Και εάν τυχόν αδίκησα κάποιους, επιστρέφω στο τετραπλάσιο αυτά πού παράνομα εισέπραξα».

Δεν σκέφτηκε καθόλου, τά χρήματα, πού θα του απομείνουν, αντίθετα ξανασκέφθηκε, ότι για να γίνη άξιος της τιμής, πού του έκανε ο Κύριος, να βρίσκεται στο σπίτι του, για να μπορέσει να αποκτήσει, ως αναφαίρετο αγαθό την εσωτερική  λύτρωση και γαλήνη πού τόσο του έλειπαν, και πού τόσο καιρό ποθούσε, έπρεπε χωρίς αναβολή να επανορθώση τις αδικίες τις οποίες είχε διαπράξει.

Και ερχόμαστε σε εμάς, άραγε τον Ιησού Χριστό εμείς τον γνωρίζουμε; Έχουμε πόθο δυνατό να τον γνωρίσουμε; Οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι ως άτομα και ως έθνος, απομακρυνθήκαμε από τον Θεό, περιφρονήσαμε το Νόμο και το ευαγγέλιό Του. Κάναμε πρωταρχική ανάγκη, όλοι μας, την εύρεση της ευτυχίας μέσα από τον εύκολο πλουτισμό. Πόσο λάθος όμως είχαμε κάνει όλοι; Καιρός, λοιπόν να αλλάξουμε πορεία!  

Η σημερινή Ευαγγελική περικοπή, και ιδιαιτέρως η περίπτωση του Ζακχαίου θα πρέπει όλους να μας παραδειγματίση, και να μάς διδάξη. Έδειξε έμπρακτη και ειλικρινή μετάνοια. Το ίδιο πρέπει να κάνουμε όλοι μας. Τον δέχθηκε στο σπίτι του και άλλαξαν όλα μέσα σ’ αυτό, γέμισε ευτυχία, πλημμύρισε την χαρά του ουρανού . Έτσι πρέπει να συμβαίνει και σε κάθε σπίτι στο οποίο μπαίνει ο Χριστός.

Πώς είναι δυνατόν θα ρωτήσει κάποιος να έλθη και να μείνει ο Χριστός στο σπίτι του καθενός από εμάς;  Με την μελέτη του Λόγου του μέσα από την Καινή Διαθήκη, να υπάρχουν ωφέλιμα ορθόδοξα βιβλία, καθώς και εκκλησιαστικά περιοδικά. Να υπάρχει ένα εικονοστάσι, να υπάρχει ένα καντήλι πού να καίει μέρα και νύχτα . Με το να βλέπουμε λιγότερη τηλεόραση.

Να εκκλησιάζοματε περισσότερο, να εξολογούμαστε τακτικά , και να μετέχουμε περισσότερο των Αχράντων Μυστηρίων.

Δεν είναι αρκετά όμως αυτά.

Αν θελήσουμε με αντικειμενικότητα, να εξετάσουμε ο καθένας από εμάς, τις  ημέρες της ζωής μας, ίσως να μην είναι δύσκολο,  να ανακαλύψουμε, εάν το επιτρέψει ο εγωισμός μας, μία, ίσως και περισσότερες αδικίες, πού μπορεί να έχουμε πράξη, στο σπίτι μας, στον επαγγελματικό μας χώρο, και εν κατακλείδι στις όποιες συναλλαγές μας, στην κοινωνία την οποία διαβιούμε.

Και θα ρωτήσει κάποιος, πώς το κάνουμε αυτό; η απάντηση σ’ αυτή την ερώτηση, πού ευρίσκετε στα χείλη όλων μας, είναι σκληρή, Πικραίνουμε, δυσφημίζουμε, αδικούμε  τους άλλους, με λόγια, με έργα, αλλά και με την χωρίς διάκριση εν γένει συμπεριφορά μας.

Κυριαρχούμενοι πολλές φορές από αντιπάθεια, παρασυρόμενοι από από την ψυχρότητα της στιγμής, αφήνουμε να ξεφύγουνε από το στόμα μας, λόγια πικρά, προσβλητικά, ταπεινές κατηγορίες, αλλά και συκοφαντίες. Αποτέλεσμα, λοιπόν, όλων αυτών, στην καθημερινότητά μας, πολλοί, από εμάς, επάνω στην απληστία του κέρδους, νομίμως ή παρανόμως, παίρνουμε περισσότερα από ότι χρειάζονται, πληρώνουμε λιγότερα από ότι πρέπει, χωρίς να έχουμε στην σκέψη μας, και να μένουμε ασυγκίνητοι, από τις ανάγκες ενός φτωχού αδελφού μας, ή ενός ορφανού . Άλλοι πάλι φερόμαστε, με περιφρόνηση και καταφρόνηση προς τους κοινωνικά κατώτερούς μας.

Γι’ αυτό, λοιπόν, στοιχειώδες καθήκον όλων μας, όχι μόνο σ’ αυτούς πού αδικήσαμε, αλλά και απέναντι στην συνείδησή μας, είναι, θαραλλέα και με επίγνωση των συνεπειών στην ψυχή μας και στην εσωτερική γαλήνη πού όλοι μας πρέπει να αναζητούμε, ως χριστιανοί,  να αναγνωρίσουμε  τά σφάλματά μας, να επανορθώσουμε με προθυμία μιμούμενοι τον Τελώνη Ζακχαίο, τις αδικίες τις οποίες έχουμε διαπράξει, και σύμφωνα με τον σήμερα εορτάζοντα Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο πού μας συμβουλεύει: «δι’ ών παρώξυνας τον θεόν διά τούτω ίλεων ποίησον πάλιν» πού σημαίνει, ότι, αν μέχρι σήμερα δίναμε προτεραιότητα στον πλουτισμό π.χ. από τώρα και στο εξής, αυτά τά χρηήματα να τά διαθέτουμε σ’ αυτούς πού σήμερα στερούνται ακόμα και το ψωμί   για να αξιωθούμε να ακούσουμε από τον ίδιο τον Κύριο τό: «σήμερον σωτηρία τώ οίκω τούτω εγένετο».       

 

 

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΒ' ΛΟΥΚΑ (ΔΕΚΑ ΛΕΠΡΩΝ),

Ευαγγ.Ανάγνωσμα: Λουκ. 17, 12-19 (15-1-2012)

Φιλίππου Φιλίππου, θεολόγου

Πρωτότυπο Κείμενο

Τω καιρώ εκείνω, εισερχομένου του Ιησού εις τινα κώμην απήντησαν αυτώ δέκα λεπροί άνδρες, οι έστησαν πόρρωθεν, και αυτοί ήραν φωνήν λέγοντες˙ Ιησού επιστάτα, ελέησον ημάς. Και ιδών είπεν αυτοίς˙ Πορευθέντες επιδείξατε εαυτούς τοις ιερεύσι. Και εγένετο εν τω υπάγειν αυτούς εκαθαρίσθησαν. Είς δε εξ αυτών, ιδών οτι ιάθη, υπέστρεψε μετά φωνής μεγάλης δοξάζων τον Θεόν, και έπεσεν επί πρόσωπον παρά τους πόδας αυτού ευχαριστών αυτώ˙ και αυτός ην Σαμαρείτης. Αποκριθείς δε ο Ιησούς είπεν˙ Ουχί οι δέκα εκαθαρίσθησαν; οι δε εννέα που; ουχ ευρέθησαν υποστρέψαντες δούναι δόξαν τω Θεώ ει μη ο αλλογενής ούτος; Και είπεν αυτώ˙ Αναστάς πορεύου˙ η πίστις σου σέσωκε σε.

Νεοελληνική Απόδοση

Εκείνο τον καιρό, καθώς έμπαινε ο Ιησούς σ’ ένα χωριό, τον συνάντησαν δέκα λεπροί˙ στάθηκαν λοιπόν από μακριά και του φώναζαν δυνατά: «Ιησού, αφέντη, ελέησε μας!». Βλέποντάς τους εκείνος τους είπε: «Πηγαίνετε να σας εξετάσουν οι ιερείς». Και καθώς πήγαιναν, καθαρίστηκαν από τη λέπρα. Ένας απ’ αυτούς, όταν είδε οτι θεραπεύτηκε, γύρισε δοξάζοντας με δυνατή φωνή τον Θεό, έπεσε με το πρόσωπο στα πόδια του Ιησού και τον ευχαριστούσε. Κι αυτός ήταν Σαμαρείτης. Τότε ο Ιησούς είπε: «Δεν θεραπεύτηκαν και οι δέκα; Οι άλλοι εννιά που είναι; Κανένας τους δεν βρέθηκε να γυρίσει να δοξάσει τον Θεό παρά μόνο τούτος εδω ο αλλοεθνής;» Και σ’ αυτόν είπε: «Σήκω και πήγαινε στο καλό˙ η πίστη σου σε έσωσε».

Σχολιασμός

Η σημερινή Ευαγγελική περικοπή είναι παρμένη από το 17ο κεφάλαιο του κατά Λουκά ιερού ευαγγελίου και αναφέρεται στην θεραπεία των δέκα λεπρών. Το θαύμα αυτό πραγματοποιείται από τον Χριστό κατά την διάρκεια της πορείας του προς τα Ιεροσόλυμα όπου είχε περάσει από την Σαμάρεια και τη Γαλιλαία.  Εκεί σ΄ αυτήν την περιοχή μπαίνοντας σ΄ ένα χωριό ο Χριστός, τον συνάντησαν δέκα λεπροί,  οι οποίοι στάθηκαν μακριά και του φώναζαν : «Ιησού επιστάτα ελέησον ημάς».  Ο  Χριστός βλεποντάς τους σ΄ αυτήν την κατάσταση που βρισκόντουσαν τους στέλνει να τους εξετάσουν ιερείς. Καθώς όμως πορευόνταν πρός τους ιερείς καθαρίστηκαν από την ασθενεία τους. Βλέποντας οτι είχαν θεραπευτεί, ένας από αυτούς γύρισε πίσω, έπεσε στα πόδια του Χριστού, ευχαριστώντας τον και δοξάζοντας τον Θεό γι’ αυτή την ευεργεσία που του έκανε. Ο Χριστός βλεποντάς τον, τον ρώτησε: Δεν θεραπεύτηκαν και οι δέκα; Οι άλλοι ενιά που είναι; Δεν επέστρεψαν να δόξασουν τον Θεό παρά μόνο αυτός ο αλλοεθνής; Ο άνθρωπος αυτός δεν ανήκε στους Ιουδαίους αλλά στους Εθνικούς και συγκεκριμένα ήταν Σαμαρείτης. Και σ’ αυτόν ο Χριστός είπε: «Σήκω και πήγαινε, η πίστη σου σε έσωσε».

Η ασθένεια της λέπρας ή νόσος του Hansen όπως είναι γνωστή σήμερα είναι μια πάρα πολύ παλιά ασθένεια για την οποία βρίσκουμε αναφορές στους Πέρσες, στους Βαβυλωνίους κ.α., ήταν μη ιάσιμη ασθένεια που οδηγούσε στο θάνατο. Κατά το παρελθόν η ασθένεια αυτή είχε λάβει φοβερές διαστάσεις. Όποιος λάμβανε την ασθένεια της λέπρας απομακρυνόταν απο την οικογενεία του, τους φίλους του, τους γνωστούς του και περιοριζόταν σε χώρο έξω απο την πόλη  που κατοικούσε απομακρισμένος και αποκωμένος απο τους άλλους ανθρώπους. Ήταν δηλαδή κοινωνικά στιγματισμένος. Το μέτρο αυτό είχε θεσπιστεί με νομικές διατάξεις και αποτελούσε μέτρο πρόληψης για να μην μεταδίδεται η ασθένεια. Το μέτρο αυτό το συναντάμε στην Παλαία Διαθήκη «Πάσας τας ημέρας όσας αν η επ’ αυτού η αφή, ακάθαρτος ών ακάθαρτός έσται˙ κεχωρισμένος καθήσεται, έξω της παρεμβολής έσται αυτού η διατριβή» (Λευ.13,46). Δηλαδή, όσο καιρό διαρκεί η αρρώστια του, θα θεωρείται ακάθαρτος και θα ζει μακρία απο τους άλλους. Η κατοικία του θα είναι έξω απο το χώρο διαμονής των υπολοίπων. Υπήρχαν βέβαια και οι προκαταλήψεις που θεωρούσαν τους λεπρούς, αμαρτωλούς. Η λέπρα δηλαδή εκλαμβανόταν  ως θεία τιμωρία ένεκα των αμαρτιών των ανθρώπων.

Τα άτομα που παρουσίαζαν την ασθένεια της λέπρας παραμορφώνονταν, το δέρμα τους είχε αλλοιώσεις, εμφάνιζαν πολλές φορές και έξογκώματα, και οι πληγές τους μύριζαν άσχημα. Έτσι κανένας δεν διακινδύνευε τη ζωή του και να έρθει σε επαφή μαζί τους με κίνδυνο να μολυνθεί κι’ αυτός. Στις μέρες μας με την ανάπτυξη της ιατρικής επιστήμης, η ασθένεια αυτή δεν θεωρείται πλέον θανατηφόρα, αλλά με τη χορήγηση του κατάλληλου φαρμάκου η ασθένεια αυτή θεραπέυεται πλήρως. Σήμερα υπάρχουν άνθρωποι που ταλαιπωρούνται απο αυτή την ασθένεια στην Ασία, την Αφρική, και τη Λατινική Αμερική. Στην Κύπρο είναι γνωστό το Λεπροκομείο που υπάρχει κοντά στην Αλική της Λάρνακας με την ονομασία Άγιος Χαράλαμπος.

Οι λεπροί του σημερινού Ευαγγελίου γνώρισαν την απομώνωση απο τους υπόλοιπους συναθρώπους τους. Αυτό τους έκανε να σταθούν μακρία απο τον Χριστό, χωρίς να τον πλησιάσουν, και να του φωνάξουν «Ιησού επιστάτα, ελέησον ημάς». Ο Χριστός βέβαια, δεν είχε πρόβλημα να ‘ρθει σε επαφή μαζί τους, αλλά αυτοί φοβούμενοι μήπως φύγει όπως έκαναν οι άλλοι άνθρωποι, στάθηκαν μακριά του. Ο Ευαγγελιστής Λουκάς μας παραθέτει ακόμη ένα περιστατικό, κατά το οποίο ο Χριστός είχε θεραπεύσει ακόμη ενα λεπρό ακουμπώντας τον (Λουκ. 5, 12-16). Του φωνάζουν με πίστη και σιγουριά, οτι είναι ο μόνος που έχει την εξουσία να τους θεραπεύσει, όπως είχε κάνει προηγουμένως και με άλλους ασθενείς.

Ο Χριστός ακούγοντας αυτή τους τη φωνή, που έβγαινε απο τα βάθή της ψυχής τους, τους χαρίζει αυτό που του ζητούσαν. Δεν το κάνει όμως αμέσως, με ενα του λόγο ή μια χειρονομία όπως έκανε με άλλα του θαύματα. Τους στέλλει να πάνε να παρουσιαστούν ενώπιον των ιερέων οι οποίοι ήταν οι υπέυθυνοι για να παρατηρήσουν και δώσουν το πιστοποιήτικο της θεραπείας τους, για να μπορέσουν στη συνέχεια να επανέλθουν στη φυσιολογική τους ζωή. Οι λεπροί αυτοί χωρίς να προβάλουν οποιαδήποτε αντίρρηση, έχοντας εμπιστοσύνη σ’ αυτό που τους είχε πει ο Χριστός, ξεκινούν να πάνε στους ιερείς. Στο δρόμο καθώς πήγαιναν για να σηναντήσουν τους ιερείς, γίνεται το θαύμα και βλέπουν οτι έχουν καθαριστεί απο τη λέπρα.

Αντί βλέποντας το θάυμα, να επιστρέψουν πίσω να ευχαριστήσουν τον Χριστό, συνεχίζουν την πορεία τους να πάνε στους ιερείς του Νόμου για να πιστοποιήσουν τη θεραπεία τους και να επιστρέψουν ξανά πίσω στις πόλεις και στους δικούς τους. Μόνο ένας από τους δέκα γυρίζει πίσω και έρχεται πρός τον Χριστό, για να του εκφράσει την ευγνωμοσύνη του. Βλέποντας ο Χριστός μόνο ένα να έρχεται του λέει: «Δεν θεραπεύτηκαν και οι δέκα οι άλλοι εννέα που είναι. Κανένας τους δεν βρέθηκε να γυρίσει να δοξάσει τον Θεό παρά μόνο τούτος εδω ο αλλοεθνής;».

Η πράξη αυτή του Σαμαρείτη αποτελεί αναγνώριση και ευχαριστία πρός αυτόν που τον έκανε καλά. Παράλληλα όμως η πράξη του αυτή, του χαρίζει και μια άλλη θεραπεία, αυτή της ψυχής. Αυτή έρχεται με τα λόγια που του λέει ο Χριστός «Σήκω και πήγενε στο καλό˙ η πίστη σου σε έσωσε». Με αυτή την υπόδειξη του Χριστού ο άνθρωπος αυτός φεύγει απο εκεί έχοντας κερδίσει την ψυχοσωματική του σωτηρία, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους εννέα λεπρούς που κέρδισαν μόνο τη θεραπεία του σωματός τους.

Διδασκόμενοι και εμείς σήμερα απο την πράξη αυτή της ευχαριστίας που επέδειξε ο Σαμαρείτης αυτός πρός τον Χριστό ας ευχαριστήσουμε και εμείς τον Θεό. Ας θυσιάζουμε μια ώρα την Κυριακή να πρόσερχόμαστε στην Εκκλησία να ευχαριστούμε τον Θεό για τις τόσες ευεργεσίες που μας προσφέρει καθημερινά. Ας ακούγεται ενα Δόξα Σοι ο Θεός απο το στόμα μας, όταν απολαμβάνουμε καθημερινά τόσα πράγματα στη ζωή μας. Ας δείξουμε και εμείς έμπρακτα την ευχαριστία μας προς τον Κύριο, έτσι ώστε να ανοίξουμε τον δρόμο για να δεχθούμε νέες ευεργεσίες στη ζωή μας. 

Αναδημοσίευση: Ιερά Μητρόπολη Κωνσταντίας